Wereldverbeteraar Vitus Bruinsma, 1850-1916

De opkomst van het socialisme in Nederland is verbonden met de namen Domela Nieuwenhuis en Troelstra. Er was echter nog iemand in het spel: Vitus Bruinsma. Ook hij had een eigen partij en genoot nationale bekendheid, maar verdween door ziekte al vroeg van het toneel en werd vergeten. Vrijdenker Bruinsma, in 1850 geboren in de betere burgerij van Leeuwarden, manifesteerde zich op allerlei gebieden: bestrijding van kwakzalverij, steun aan Multatuli, strijd voor hervormingen in onderwijs en landbouw, popularisering van moderne wetenschap. Ook zijn privéleven was opvallend: hij verliet zijn vrouw en ging samenwonen met schrijfster en feministe Frederike van Uildriks.