Kennis die knecht

Koloniale macht was nooit alleen gebaseerd op militair geweld. Een van de onvermoede pijlers van de onderdrukking in koloniaal Indonesië was de overtuiging dat de mensen er leden onder een gebrek aan arbeidslust, spaarzin en ondernemingsgeest. De homo-economicusmentaliteit die voor westerse welvaart had gezorgd, had nooit de kans gehad om wortel te schieten in de tropen. In 1910 besluit de tegendraadse econoom Julius Boeke naar Java te gaan, op zoek naar een homo economicus Javanicus. Na een carrière waarin hij uitgroeit tot een spin in het web van de koloniale kenniseconomie, geeft de econoom in 1952 het stokje door aan de beroemde Amerikaanse antropoloog Clifford Geertz. Op basis van de brieven en veldwerkaantekeningen van Boeke en Geertz onthult Remco Ensel de verstrengeling van wetenschap en politiek in tijden van oorlog en kolonialisme. Kennis die knecht is een uitdagende cultuurgeschiedenis en een verrassende bijdrage aan de discussie over de doorwerking van ons koloniale verleden. Remco Ensel is historicus en antropoloog. Hij is zowel verbonden aan het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies als aan de Radboud Universiteit. Zijn werk draait om de culturele dimensies van oorlog, genocide, nationalisme, racisme en antisemitisme. Zijn recentste publicatie is Anne Frank on the Postwar Dutch Stage. Over Anne Frank on the Postwar Dutch Stage: ‘Gedetailleerde historische en etnografische reconstructie. Het boek van Remco Ensel is een doordachte en gerichte bijdrage.’ Studia Rosenthaliana , David Duindam ‘Een schrijfstijl die niet alleen overtuigt, maar ook meermaals ontroert, zowel via directe citaten uit de bronnen als scherpe analytische observaties. Voor een theoretisch ingebed boek als dit is dat een opmerkelijke prestatie.’ BMGN ( Low Countries Historical Review ), Pieter van den Heede